ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལྡན་གྱི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ ལྷོ་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པའི་བདག་པོ་ དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་དབུ་གཙོས་པའི་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཚུའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་ལུ་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ར་ཨིན་རུང་ ཕྱིའི་དགྲ་ཡི་ལག་པར་མ་ཚུད་པ་ རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་ངང་ལུ་ དགའ་ཏོག་ཏོ་སྐྱིད་ཏོང་ཏོ་སྦེ་སྡོད་སྡོདཔ་ཅིག་ཨིན།
ཨིན་རུང་ཤུལ་ལས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྡེ་སྲིད་ཚུ་གིས་ཆབ་སྲིད་སྐྱོངམ་དང༌། ལ་ལུང་རེ་རེ་ལུ་ དཔོན་ཁག་མང་ནི་འདི་གིས་ ནང་འཁྲུགས་བྱུང་སྟེ་ ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་ནི་དང་མི་སེར་ལུ་བདེ་སྐྱིད་རྩ་ལས་མེདཔ་མ་ཚད་ ནད་ཡམ་མུ་གེ་གིས་དཀའ་སྡུག་ཕོག་སྟེ་ཡོད་རུང༌ སྤྱིར་དཀོན་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་དང་། ལྷ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་ལུང་བསྟན་ ང་བཅས་འབངས་མི་སེར་གྱི་ཁ་རྗེ་ལས་ གནམ་བསྐོས་ལྷ་ཡི་རིགས་སྲས་མི་རྗེ་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་༡༩༠༧སྤྱི་ཟླ་༡༢པའི་སྤྱི་ཚེས་༡༧ལུ་ འབྲུག་གི་བླ་དཔོན་དང་འབངས་མི་སེར་ཚུ་ བློ་རྩེ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་ཐོག་ལས་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལཔོ་མཛད་དགོཔ་སྦེ་གན་ཡིག་ཕུལ་ཏེ་ སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་ནང་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལཔོ་དང་པ་སྦེ་ གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུས་ཏེ་ མི་ལོ་༤༥ཧྲིལ་པོར་འཁོར་བའི་ གནམ་ལོ་ཆུ་སྦྲུལ་ སྤྱི་ལོ་༡༩༥༣ལུ་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་རབས་༣་པ་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཧེ་མ་མེད་པའི་ རྒྱལ་གཞུང་ལྷ་མི་སྲིད་སྡེ་མཉམ་ཅིག་ཚོགས་པའི་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེནམོ་འདི་ ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་གདན་ས་ སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་གི་རྣམ་རྒྱལ་རྩེའི་ཚོགས་ཁང་ནང་ ཞལ་འཛོམས་འགོ་བཙུགས་གནང་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གལ་གནད་ཆེ་བའི་གསུང་གྲོས་གནང་ས་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ དེའི་སྐབས་ལས་ར་ མི་སེར་གྱི་སྟབས་བདེ་སྡུག་དང༌ གོང་འཕེལ་གྱི་དགོས་མཁོའི་སྐོར་ལས་ ག་ཅི་ར་ཞུ་དགོཔ་འཐོན་རུང་ མི་སེར་གྱི་འཐུས་མི་རེ་རེ་བཞིན་གྱིས་ རང་གི་མནོ་མི་འདི་ཞུ་ཆོག་པའི་དབང་ཆ་གནང་སྟེ་ཡོད།
རྒྱལ་རབས་༤པ་མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་དཔལ་འཇིགས་མེད་སེངྒེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ཡང་ མི་སེར་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་སེལ་ཐབས་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་མཐའ་དོན་ལུ་ ཐུགས་རིག་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་བཀའ་རྒྱ་ཟབ་མོའི་ལམ་སྟོན་གནང་མི་དང༌། རིག་གསར་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སྡེའི་དཔལ་འབྱོར་དང་ཆོས་སྲིད་ཡར་རྒྱས་འཕྲལ་མགྱོགས་བཏང་གནངམ་མ་ཚད།མི་སེར་ལུ་ཐུགས་ཧྲིལ་པོར་གཏད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཐག་བཅད་གནང་སྟེ་ གོང་འཕེལ་གྱི་ལཱ་འགན་དང་དབང་ཚད་ཚུ་ རྒྱལ་གཞུང་ལྟེ་ལས་མི་སེར་ཚུན་ཚོད་ལུ་རིམ་པར་བཞིན་དུ་ དབང་ཚད་ཕྱིར་སྤེལ་གནང་ཡོདཔ་ལས་ མི་སེར་རང་སོའི་དགོས་མཁོ་དང་ ཐོབ་ལམ་གྱི་དབང་ཆ་ར་སོར་ཡོད་པའི་ཁར་ དེ་གཡོག་བཀོལ་ཐངས་ཡང་ མི་ཆོས་གཙང་མ་བཅུ་དྲུག་དང་ ལྷ་ཆོས་དགེ་བ་བཅུ་ལས་བརྟེན་རྟ་དྲངས་པའི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ སྔར་སྲོལ་བཟང་པོའི་ལམ་ལུགས་ཁྱུན་མ་ཉམས་པའི་ སྒྲིག་ལམ་ཆོས་གསུམ་དང་མཐུནམ་སྦེ་ འབད་དེ་སྡོད་པའི་གོ་སྐབས་ཀྱིས་ཡང་མ་ཚད་པ། རང་སོའི་དགོས་མཁོ་གལ་ཅན་དང་ དབང་ཆ་ཚུ་སྤྱོད་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་གཞུང་ལྟེ་བ་ལས་མི་སེར་ལུ་ རིམ་གྱིས་སྤེལ་ཏེ་ཡོད་པའི་ར་ཁུངས་ཡང་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེནམོ་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ བློ་གྲོས་ཚོགས་སྡེའི་ལམ་ལུགས་གསར་བཙུགས་གནང་། སྤྱི་ལོ་༡༩༨༡ལུ་ རྫོང་ཁག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་འགོ་བཙུགས་གནང་སྟེ་ རྫོང་ཁག་གི་གནས་ཚད་ཀྱི་གནད་དོན་ཚུ་ ཚོགས་ཆུང་ནང་གྲོས་བསྟུན་གནངམ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་༡༩༩༡ལུ་ རྒེད་འོག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་འགོ་བཙུགས་གནང་སྟེ། གྲོང་གཡུས་སྤྱི་འོག་ཚོགས་པ་ཚུན་ཚོད་ སྲིད་ཀྱི་དབང་ཆ་གནང་ཡོད་པའི་ཁར། ལྷག་པར་དུ་ སྤྱི་ལོ་༡༩༨༨ལས་ གཞུང་སྐྱོང་གི་དབང་ཚད་ཧྲིལ་པོར་ ལྷན་རྒྱས་གཞུང་ཚོགས་ལུ་གནང་མི་ དེ་བཟུམ་གྱི་ལམ་ལུགས་ཚུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ གསེར་ཁྲི་རྩ་བ་ལས་ འགོ་བརྩམས་གནངམ་མ་གཏོགས་ མི་སེར་ལས་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ དུས་ནམ་ཡང་ཕུལ་ཏེ་མེད་པའི་ཁར། འཆར་གཞི་ལྷན་ཚོགས་ནང་ རྫོང་ཁག་རེ་རེའི་འཆར་གཞི་ སོར་སོ་སྦེ་བཟོ་དགོ་པའི་ལམ་སྟོན་དང༌། གཞན་བཟའཔ་དང་ གཡོག་རྒྱུགས་སྡོད་དགོ་པའི་ལུགས་སྲོལ་ཚུ་ཧྲམ་སྟེ་ ཞི་བདེའི་རང་དབང་འདྲ་མཉམ་ཐོག་ རང་གི་གཤིས་རྒྱུད་དང་ འཇོན་ཐངས་ཅན་གྱི་ལྕོགས་གྲུབ་དང་བསྟུན་པའི་ གཞུང་གཡོག་པའི་གོ་སྐབས་ག་དེ་མང་མ་གནང་ཡོདཔ་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་ས་ཨིན།
མི་སེར་ལུ་ཡང་སྒེར་ཚོང་དང་ སྒེར་སྡེའི་ལམ་ལུགས་ཚུ་ རང་གིས་མནོ་བསམ་ག་ཡོདཔ་ ག་ལྕོགསཔ་ད་བསྟུན་ཏེ་འབད་ཆོགཔ་མ་ཚད། དེ་ཚུ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ལུ་ གཞུང་ལས་སློབ་སྦྱོང་དང་ སྦྱོང་བརྡར་ མ་དངུལ་དང་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་གྲོགས་རམ་ཚུ་ གོ་སྐབས་ག་འདེ་མང་མང་ མི་སེར་ལུ་འདྲ་མཉམ་གནང་སྟེ་ཡོད་མི་འདི་ མི་སེར་ལུ་རང་དབང་ཡོད་པའི་ རྟགས་མཚན་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་གྱི་ལམ་ལུགས་བསྒྱུར་བཅོས་གནང་མི་འདི་ གོང་འཕེལ་ལཱ་གི་འཆར་གཞི་བརྩམ་ནི་དང་ མི་སེར་ག་ར་གིས་ག་ཅིའི་ནང་ལུ་འབད་རུང་ ཐད་ཀར་དུ་ བཅའ་མར་གཏོགས་ཆོག་པའི་ གོ་སྐབས་ཅིག་ཨིན་མས།
ད་རུང་འཆར་གཞི་༩པའི་ནང་ལས་ འཆར་གཞིའི་ལས་རིམ་ཚུ་ རྒེད་འོག་ལས་བརྩམ་དགོཔ་སྦེ་བཟོ་མི་འདི་ སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ནང་ བསྒྱུར་བཅོས་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཨིན་མས། མི་དབང་མཆོག་གིས་རྒྱལ་རབས་དང་ལྡན་པའི་ ཐུགས་འཆར་གནང་མི་ཚུ་ བྱུང་དང་བྱུང་བཞིན་དུ་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ རྫོང་ཁག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་དང་ རྒེད་འོག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་ གཡུས་ཚན་ནང་ལས་ཕར་ཡང་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གྱི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་སྐོར་ལས་ མི་སེར་ཚུ་གིས་འགྲོས་ཀྱིས་འབད་ ཧ་གོ་བཅུག་ནིའི་ཐབས་ལམ་བཏོན་གནང་ཡི། དེ་ཡང་མི་དབང་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་༡༩༧༤ལུ་ གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་གྱི་དུས་སྟོན་གྱི་ཉིན་མར་ ཁྱེད་མི་སེར་ཚུ་གིས་ ཁྱེད་རའི་ཕན་བདེ་ལུ་ ག་ཅི་ར་འབད་དགོ་རུང་ ཆ་མཉམ་ར་གཞུང་གིས་མཛད་འོང་ཟེར་ མནོ་བསམ་གཏང་ནི་མི་འོང༌། དེ་ཡང་གཞུང་གིས་ ཕྱག་ལཱ་ག་དེ་ཅིག་ཤུགས་བཏོན་མི་བ་འདི་ ཁྱེད་ཀྱིས་ལཱ་དུམ་གྲ་ཅིག་འབད་མི་འདི་ ཕན་ཐོགས་ཆེ་ཟེར་གསུངས་གནང་མི་འདི་ དབང་ཆ་མི་སེར་ལུ་གནང་ནི་གི་ བརྡ་མཚོན་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་མས།
བཅུད་བསྡུ་བ་ཅིན་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གྱི་ ལམ་ལུགས་འགོ་བཙུགས་གནང་མི་འདི་ གཙོ་བོ་ར་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་བརྩམས་གནང་མི་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་ དམིགས་དོན་བསྒྲུབ་ཐབས་ལུ་ཨིནམ་ལས་ རྒེད་འོག་གི་གནས་ཚད་ནང་ མི་སེར་ལུ་བྱ་སྟབས་མ་བདེའི་གནད་རེ་འཐོན་པ་ཅིན་ དེ་འཕྲལ་ལས་བཀག་ནི་དང༌། དེ་ལས་དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལཱ་ ག་ཅི་བཟུམ་གཞི་བཙུགས་འབད་དགོཔ་ཡོད་ག་ བསྟུན་གྲོས་རྐྱབ་ཞིནམ་ལས་ ཚོགས་འདུ་ཆེནམོ་ནང་ ཐག་དཔྱད་ཀྱི་དོན་ལུ་ ཕུལ་ནིའི་དབང་ཆ་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ བྱ་སྟབས་བདེ་དྲག་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད། མི་སེར་རེ་རེ་བཞིན་དུ་གིས་ འཆར་གཞི་གི་ལས་རིམ་ནང་ བཅའ་མར་གཏོགས་ནི་གི་ གོ་སྐབས་ལེན་དོ་ཡོད་པའི་ཁར༌། གྲོང་གཡུས་མི་སེར་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚུ་ བློ་སྟོབས་འཕརཝ་དང་འབྲེལ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུའི་ནང་ཡང་ སེམས་ཤུགས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ རྩོད་འགྲན་འབད་ནི་ཚུ་ཡང་ ངལ་རང་སི་སི་སྦེ་མཐོངམ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེནམོ་ནང་ལས་ མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་དང་ ཚོང་འབྲེལ་དང་འབྲེལ་བའི་ དཔལ་འབྱོར་ལུ་ དང་ལེན་མགྱོགས་དྲག་འབད་འགྱོ་མི་འདི་ གཞུང་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་ ལེགས་ཤོམ་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ཨིན་མས། བདག་སྐྱོང་དང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་དབང་ཚད་གནང་། གོང་འཕེལ་ཚོགས་ཆུང་གི་ལྕོགས་གྲུབ་ཡར་སེང་དང་ མཉམ་འབྲེལ་གྱི་གྲོས་ཆོད་བཟོ་ནི་ ཁོང་གི་རང་དབང་ཡར་སེང་ དེ་ལས་འབྲེལ་ཡོད་ས་ཁོངས་ཚུ་ནང་ ལག་ལེན་འཐབ་ཚུགས་པའི་ ཁྲིམས་ལུགས་བཟོ་ནི་གི་དབང་ཆ་ རྒེད་འོག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་ལུ་ འཇམ་ཏོང་ཏོ་གི་ལམ་ལུགས་ཚུ་གི་ཐོག་ལས་ མ་དངུལ་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་གི་ དབང་ཆ་གནང་སྟེ་ཡོད་རུང༌། སྤྱི་ལོ་༢༠༠༢ཀྱི་ལོ་མཇུག་ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེནམོ་གི་ གྲོས་ཆོད་ད་འཁྲིལ་ཏེ་ རྫོང་ཁག་༢༠གི་རྒེད་འོག་༢༠༡ལུ་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་གྱི་མི་ངོ་ཚུ་ གསང་བའི་ཚོགས་རྒྱན་བཙུགས་ཏེ་ རྒཔོ་སྦེ་བཙག་འཐུ་འབད་མི་འདི་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་བར་ན་ ཐ་དམ་ཚིག་བསྟེན་ཏེ་ གཡོ་སྒྱུ་མགོ་བསྐོར་མེད་པ་ དྲང་བདེན་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ལུ་ ཕྱག་ཕྱིད་ཞུ་ཚུགས་པའི་ སྤྱི་མཚུངས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འདི་གིས་ རྒེད་འོག་གི་གནས་ཚད་ནང་ འཆར་གཞིའི་ལས་རིམ་ཚུ་ མི་སེར་རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་ཀྱི་ ཁེ་ཕན་དང་ དྲག་ཞན་ངོ་སྲུང་ལུ་བལྟ་སྟེ་མིན་པ། མི་སེར་སྤྱི་སྙོམས་ལུ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་བའི་ འཆར་གཞི་བརྩམ་མི་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ལག་ལེན་དངོས་སུ་འཐབ་པའི་སྐབས་ མ་དངུལ་དུས་ཚོད་ལུ་ཐོབ་མ་ཚུགས་ནི་འདི་གིས་ ལཱ་དུས་ཚོད་ཁར་རྫོགས་ནི་ལུ་ དུམ་གྲ་ཅིག་སྟབས་མ་བདེཝ་བྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ད་བསྟུན་ བཙག་འཐུ་ལས་གྲུབ་པའི་ རྒེད་འོག་གི་འགོ་ཁྲིདཔ་ཚུ་གིས་ མ་དངུལ་འདི་ཚུ་ཚུལ་མཐུན་སྦེ་ ལག་ལེན་འཐབ་མི་འཐབ་ཀྱི་ དབྱེ་ཞིབ་འབད་ནི་ལུ་ཡང་ གོ་སྐབས་ལེན་སར་མཐོངམ་ཨིན་མས།
མི་སེར་ལུ་དབང་ཆ་ཡོད་པའི་ རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ རྒེད་འོག་གནས་ཚད་ནང་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་ དགོས་མཁོ་ཆེའི་རིགས་ཚུ་ གསར་བཙུགས་འབད་དགོ་པའི་དུས་ཚོད་་ལུ་ མ་དངུལ་གྱི་དཀའ་ངལ་རེ་བྱུང་པ་ཅིན་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཁ་ལས་ མ་དངུལ་གྱི་གྲོགས་རམ་འཐོབ་པ་ འཇམ་ནི་ཨིན་མས། སྤྱི་ལོ་༢༠༠༠ལུ་ ཨེ་ཤི་ཡའི་གོང་འཕེལ་དངུལ་ཁང་གི་ འཐུས་མི་གཅིག་གིས་འབད་བ་ཅིན་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གྱི་ལས་རིམ་ད་བསྟུན་ གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་ཚུ་ ལག་ལེན་འཐབ་དང་ཅིག་ཁར་ རྫོང་ཁག་སོ་སོའི་གནས་ཚད་དང་བསྟུན་པའི་ ལམ་ལུགས་དང་གཞི་རྟེན་ སོ་སོ་འབད་བཟོ་དགོཔ་འདུག་ཟེར་ཨིནམ་དང་ གྲོགས་རམ་བྱིན་མི་ཆ་རོགས་གཞན་ཚུ་གིས་ རྒེད་འོག་འཛིན་སྐྱོང་གི་ གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་གྱི་འགན་ཁུར་ཚུ་ ག་འདེ་སྦེ་འབག་ཚུགས་ག་ཟེར་བའི་ ཚ་གྱང་བཀོད་མི་འདི་ལས་ ད་རེས་ལེགས་པའི་ལམ་ཕྱོགས་ཞུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ད་ རྒེད་འོག་གི་ཡིག་ཚང་ནང་ལུ་ བདག་སྐྱོང་གི་ལཱ་འབདཝ་ད་ དཀའ་ངལ་གཙོ་བོ་ཅིག་ དེང་སང་གི་གློག་རིག་ཀམ་པུས་ཊར་ ལག་ལེན་འཐབ་ནི་མེདཔ་ཕར་བཞག་ རྒེད་འོག་མང་ཤོས་ཅིག་ནང་ར་ ཐ་ན་མཛུབ་མནོན་ལྕགས་དཔར་ཅིག་ཡང་ ལག་ལེན་འཐབ་ནི་མེད་པ་ ཡིག་ཚང་གི་མཁོ་ཆས་ཚུ་ ཐབས་ཆག་སྦེ་ལུས་མི་དེ་ལུ་ རྒེད་འོག་གི་ལས་དྲུང་ཚུ་ ཁ་རྡུགས་འབར་བའི་ར་ ཡིགུ་ལག་པ་གིས་བྲིས་མི་འདི་ལུ་ འཆར་གཞི་གི་ལས་རིམ་ག་ར་ རྒེད་འོག་ལས་བརྩམ་པའི་དུས་ཚོད་ལུ་ སྟབས་མ་བདེཝ་ མིག་གིསམཐོང་སར་ཨིནམ་ལས་ འགན་ཁག་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ མི་སྟོབས་དང་འཕྲུལ་ཆས་ མཐུན་རྐྱེན་མ་དངུལ་ཚུ་ལངམ་སྦེ་བྱིན་དགོ་ནི་ཨིན་མས་ འབྲེལ་ཡོད་ལྷན་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཚུ་གིས་ ཨིན་མིན་གྱི་དབྱེ་ཞིབ་མཛད་གནང་པ་ཅིན་ ལཱ་འབད་མི་ཚུ་ཡང་སྒྱིད་ཐག་ཡངས་ཏེ་རིག་རྩལ་གྱི་ལྕོགས་གྲུབ་ ཐེབས་བཏོན་ཏེ་ལཱ་འབད་བ་ཅིན་ མི་དབང་མཆོག་གི་ཐུགས་འདོད་འགྲུབ་ཚུགས་ནི་དང་ མི་སེར་གྱི་རེ་བ་བསྐང་ཚུགས་ནི་ཨིན་མས། རྫོང་ཁག་དང་ཐག་ཉེ་བའི་རྒེད་འོག་ཚུ་ནང་མ་གཏོགས་ གཞན་མཐའ་ཟུར་གྱི་རྒེད་འོག་ཚུ་ནང་ རྒཔོ་གི་ཡིག་ཚང་ལོགས་སུ་མེདཔ་ལས་ རྒཔོ་དང་འབྲེལ་བ་འཐབ་དགོ་པ་ཅིན་ རྒཔོ་གི་ཡིག་ཚང་ངོས་འཛིན་འབད་མ་ཚུགས་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོདཔ་ལས་ ད་ལས་ཕར་ རྒེད་འོག་གི་ཡིག་ཚང་ཚུ་ག་ར་ བཟོ་བཀོད་ཅོག་འཐདཔ་སྦེ་རྐྱབ་ཞིནམ་ལས་ བརྡ་བྱང་ཚུ་ཡང་ ཚུལ་མཐུན་སྦེ་འབྲི་དགོཔ་མ་ཚད་ ཡིག་ཚང་གི་གདོང་ཁར་ རྒྱལ་དར་ཅིག་འཕྱར་དགོ་པའི་ལམ་ལུགས་བཟོ་གནང་མི་དེ་ཡང་ ག་ཅི་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ གོང་འཕེལ་གྱི་དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་དེ་གིས་ རྒེད་འོག་གི་གནས་ཚད་ལུ་ ལྷག་པར་དུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་དང་ འབྲུག་གཞུང་གིས་ཐུགས་གཏད་དེ་ ཆ་བཞག་གནང་པའི་རྟགས་མཚན་ངོ་མ་ཨིནམ་ ཧ་གོ་ཚུགས་ནི་ཨིན་མས། མ་གཞི་ཧེ་མ་ལས་ར་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གནས་ མཐའ་དབུས་མེད་པའི་མིསེར་ཚུ་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུའི་ལག་པར་ཨིན་ཟེར་ ཡང་ལས་ཡང་དུ་གསུངས་མི་འདི་ དབང་ཆ་མི་སེར་ལུ་ཨིན་པའི་སྐོར་ལས་གསུང་གསུངམ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་གྱི་དབང་ཆ་མི་སེར་ལུ་གནང་མི་འདི་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ཁོ་རའི་མི་སེར་ལུ་ ཆ་བཞག་གནང་པའི་བརྡ་མཚོནཨིན་མས།
མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གི་ བླ་ན་མེད་པའི་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་བཞེད་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཁྲིམས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ནང་ འགྲོ་བ་མིའི་དབང་ཆ་ མི་སྟོབས་གོང་འཕེལ་དང་ དྭངས་གསལ་དང་ འགན་འཁྲི་གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་ནང་ མི་མང་གིས་བཅའ་མར་གཏོགས་ནི་དང་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་ཚུ་ འཛམ་གླིང་གི་གཞུང་སྐྱོང་ནང་ལུ་ གནད་དོན་གཙོ་བོ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཏེ་ ཡོད། ཚོང་འབྲེལ་ནང་འབད་རུང་ རྒྱུ་ཕྱེད་ཀྲམ་ཡོད་མི་དང་ ཁ་དབང་ཁ་ཤུགས་ཡོད་མི་རྐྱངམ་ཅིག་ལུ་མིན་པ་ མི་སེར་སྤྱིར་བཏང་གིས་ རང་སོའི་ལྕོགས་གྲུབ་དང་ འཇོན་སྟངས་ད་འཁྲིལ་ཏེ་ ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་ཆོག་པའི་ གོ་སྐབས་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་འཐོན་བསྐྱེད་ ཡར་རྒྱས་འགྱོཝ་ཨིན་མས། དེའི་ནང་དོན་ཉིད་ལས་ཡང་ རྒེད་འོག་༢༠༡གི་གཡུས་ཚན་ཚུ་ འཕྲལ་མགྱོགས་ར་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཐབས་ཤེས་དང་རིག་རྩལ་ རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བཏོན་ཏེ་ དོ་འགྲན་འབད་ནི་ལུ་ ག་ཅི་འདེ་ཅིག་གི་ཕན་ཐོགས་འདུག ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ ང་བཅས་རའི་མཐའ་དོན་ཚུ་ཡང་ གཞུང་གིས་གཟིགས་མི་དེ་བ་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་དང་ གོང་འཕེལ་ནང་ མི་སེར་གྱིས་བཅའ་མར་གཏོགས་ཐངས་ཚུ་ དངོས་སུ་སྦེ་ལག་ལེན་ལུ་གྱུར་ཏེ་ དོ་འགྲན་འབད་བའི་བསྒང་ཡོད། ང་བཅས་རའི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ གོང་འཕེལ་གྱི་འགྱུར་བ་དང་ མི་སྡེའི་གནས་ཚད་ཚུ་ ག་ཅིའི་ཐད་ལས་ཡང་ ལེགས་པའི་འགྱུར་བ་ཚུ་ ལོ་གཅིག་ལས་ལོ་གཅིག་ ཡ་མཚན་ཅན་གྱི་གནས་ཚད་ཐོག་ལུ་ བྱུང་མི་དེ་གིས་ གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ས་ཁོངས་ནང་ལས་ཕར་ མི་སྡེའི་བཟའ་བཅའ་འགྲོ་གསུམ་ཚུ་ རང་ལུགས་ཀྱི་སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་མི་ཉམས་ཀྱི་ཐོག་ལུ་ ད་རིས་ནངས་པའི་ རིག་གསར་ལམ་ལུགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལུ་ཁ་བསྒྱུརཝ་མ་ཚད་ དེའི་གུ་དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གྱི་ལམ་ལུགས་འགོ་བཙུགས་གནང་ཞིནམ་ལས་ ག་ཅིའི་སྐོར་ལས་ལོ་རྒྱུས་འཐོན་རུང་ དབང་ཆ་འདྲ་མཉམ་ཡོད་ཟེར་ག་ཐོབ་གུ་ཐོབ་སྦེ་སླབ་ནིའི་དབང་ཆ་བྱིན་མི་འདི་གིས་ ང་བཅས་ར་རང་ལུགས་འབྲུག་པའི་གོམས་གཤིས་རྙིངམ་ གོངམ་དཔོན་གཡོག་གི་བར་ན་ བརྩི་བཀུར་ཞུ་སྲོལ་ཡོད་མི་ཚུ་ཉམས་ནིའི་ཉེན་ཁ་འདུག ཨིན་རུང་མི་སྡེའི་འགོ་འཁྲིདཔ་ཚུ་གིས་ དེའི་ཐབས་ལམ་ཚུ་བཏོན་ནི་གི་དུས་ཚོད་ན་ཐན་ར་རནམ་ཨིནམ་མས་ཟེར་མནོཝ་ཨིན་མས།
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་ཟུར་གྲོང་གསེབ་ནང་ལས་ཕར་ སྒྱུམ་རྐྱབ་དོ་བཟུམ་སྦེ་ མགྱོགས་དྲག་སྦེ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་སོང་སྟེ་ཡོད་མི་འདི་ ངལ་རངས་བསྐྱེད་དགོ་པའི་གཞི་ཅིག་ཨིན་རུང་ དེ་དང་ཅིག་ཁར་ སྟབས་མ་བདེཝ་རེ་འཐོན་སྲིད་ནི་ཨིནམ་ལས་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གྱི་ལམ་ལུགས་ལག་ལེན་ནང་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་གྱི་མི་ངོ་དང་ ལག་ལེན་ཚུལ་མཐུན་དགོཔ་ཨིན་མས། གཞུང་གི་འགོ་དཔོན་དང་ རྫོང་ཁག་གི་འགོདཔོན་ཚུ་ མཐའ་ཟུར་གྱི་མི་སེར་ཚུ་གི་བར་ན་ ཕན་ཚུན་རྒྱུན་འབྲེལ་འཐབ་དགོཔ་དེ་ ད་རེས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ལུ་གལ་ཆེ་བའི་ཁར་ འདིའི་ནང་ལས་ཡང་རྒེད་འོག་གི་མི་སྡེའི་འགོ་འཁྲིདཔ་ཚུ་དང་ རྫོང་ཁག་ནང་ལཱ་འབད་མི་ཆ་ཁྱབ་ཀྱི་བར་ན་ ཕན་ཚུན་མཉམ་འབྲེལ་དང་ མཐུན་ལམ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བཞག་ཚུགས་པ་ཅིན་ འཛིན་སྐྱོང་གི་ལཱ་འབད་ནི་ལུ་ སྟབས་བདེ་ནི་ཨིན་མས།
ད་ལྟོའི་གནས་སྐབས་ལུ་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གྱི་རིང་ལུགས་དར་ཁྱབ་སོང་སྟེ་འབད་རུང་ ལག་ལེན་ནང་ལྷོདཔ་ད་ གནད་དོན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་གིས་ཡང་ དུས་ཚོད་ཐེབས་འགོར་མི་དེ་གིས་ མི་སེར་མཉམ་ཆུང་ཚུ་ལུ་ དཀའ་སྡུག་བྱུང་མི་འདི་ ད་རེས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ནང་ བསམ་ཞིབ་འབད་དགོཔ་ཨིན་མས། དེ་སྦེ་མི་སེར་ལུ་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གནང་དགོ་མི་འདི་ ཧེ་མ་གཞུང་གིས་མཛད་གནང་མི་འདི་ཚུ་ ཕན་ཐོགས་མེདཔ་དང་ མཛད་མ་ཚུགསཔ་ཚུ་གི་ གནད་དོན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་མིན་པར་ གཙོ་བོ་མི་སེར་རང་སོའི་འཆར་གཞི་དང་ ལས་རིམ་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ རང་སོའི་གནས་སྟངས་དང་ དགོས་མཁོ་དང་འཁྲིལ་ཏི་ དགོཔ་ངེས་བདེན་དང་ཕན་ཐོགས་ཅན་ཚུ་ མི་སེར་རང་སོའི་ ལག་ལེན་འཐབ་ཚུགས་ནི་དང་ ལཱ་གཡོག་ཚུ་ཡང་ མི་སེར་རང་རང་སོ་སོ་གིས་ ག་འདེ་དྲག་དྲ་འབད་ཚུགས་ནི་དང་ གོང་འཕེལ་ལས་དོན་ནང་འདྲ་མཉམ་བཅའ་མར་གཏོགས་ཚུགས་ནི་གི་དམིགས་ཡུལ་ལུ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གྱི་ལམ་ལུགས་ལག་ལེན་ནང་ལྷོད་དེ་འབད་རུང་ རྒེད་འོག་ལ་ལུ་གཅིག་ནང་ལུ་ ད་ལྟོ་ཡང་ཧེ་མའི་ལུགས་སྲོལ་རྣམ་རྟོག་རྙིངམ་དེ་གུ་ལས་ ཁ་སྒྱུར་མ་ཚུགས་པ་ཡོད་ནི་དེ་གིས་ འཆར་གཞི་ད་བསྟུན་ལཱ་འགོ་བཙུགས་ནི་ལུ་ ཐེ་ཚོམ་སྣང་བསྐྱེད་དེ་སྡོད་དོ་བཟུམ་མཐོངམ་ཨིན་མས། དེ་ལས་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལཱ་འབད་མི་ཚུ་ ཤེས་ཡོན་དང་ཉམས་མྱོང་གི་ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་དང་ མི་སེར་གྱི་ཡིད་ཆེས་འདྲོངས་པའི་མི་ངོ་ཚུ་ གསང་བའི་ཚོགས་རྒྱན་བཙུགས་ཏེ་ བཙག་འཐུ་འབད་དགོཔ་ཨིན་རུང་ ད་ལྟོ་བྱུང་བཞིན་པ་ལུ་ལྟ་བ་ཅིན་ བཙག་འཐུའི་དུས་སྐབས་ལུ་ ཕན་ཚུན་ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་དབང་ལུ་ཐལ་ཏེ་ ལམ་ཕྱོགས་ངན་པ་ལུ་ཞུགས་བཅུག་ནི་གི་རྒྱུད་བསྐུལ་འབད་དེ་ ཚུལ་མིན་གྱི་ལག་ལེན་འཐབ་སར་ དངོས་སུ་མཐོངམ་ཨིན་མས།
མ་གཞི་ལེགས་པའི་ལག་ལེན་ནང་ ངན་པ་རེ་བྱུང་མི་འདི་ རང་བཞིན་ཅིག་ཨིན་རུང་ ད་ལས་ཕར་ངན་པའི་ལམ་ཕྱོགས་ལུ་ ཁ་ཞུགས་མི་བཅུག་ནི་གི་དོན་ལུ་ གཞུང་གིས་དེ་གི་ཐབས་ལམ་རེ་ཡང་གཟིགས་དགོཔ་ཨིན་མས། རྒེད་འོག་ནང་གི་འགོ་འཛིན་ཚུ་ལུ་ འཆར་གཞི་བརྩམ་ཐངས་ཀྱི་གནང་བ་བྱིན་ཏེ་ ལག་ལེན་གྱི་བློ་སྟོབས་བྱིན་དགོཔ་ཁག་ཆེ། ག་ཅི་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ བདག་སྐྱོང་གི་ལཱ་ནང་ལ་ལུ་ཅིག་མགོ་འཐོམས་ཏེ་འཛོལ་བ་རེ་བྱུངམ་ཨིན་མས། མ་གཞི་རྒེད་འོག་གི་གནས་ཚད་ལུ་ འཆར་གཞི་བརྩམ་ནི་དེ་ འཆར་གཞི་༧པའི་ནང་ལས་འགོ་བཙུགས་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ རྫོང་ཁག་ཆ་མཉམ་ནང་བྱོན་ཏེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ ནང་མི་གཙོ་ཅན་ཆ་ཁྱབ་དང་ཅིག་ཁར་ འཆར་གཞི་གི་གསུང་གྲོས་ཞིབ་ཞིབ་འབད་ར་གནང་གནངམ་ཅིག་ཨིན་ལས་ འཆར་གཞི་༡༠པའི་ནང་ལས་ གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་གྱི་འཆར་གཞི་བརྩམ་ནི་ལུ་ མི་སྡེའི་འགོ་འཁྲིདཔ་ཚུ་གིས་ ཐབས་མཁས་ཀྱི་རིག་པ་གསརཔ་བཏོན་ཏེ་ མི་སེར་ལུ་མཁོ་འདོད་ཆེ་བའི་རེ་བ་ཚུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གོང་འཕེལ་ལམ་ལུགས་དང་མཐུནམ་སྦེ་ ལས་རིམ་བརྩམ་ཚུགས་ནི་ཨིན་མས།
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འགྱོ་བའི་དུས་ཚོད་འ་ནེམ་ཅིག་ཁར་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་རང་མགོ་རང་འདྲོངས་སྦེ་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དེ་ མི་ཚེ་རྫོགས་བཅུག་ནིའི་དོན་ལུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ དབང་ཆ་ཕྱིར་སྤེལ་གནང་མི་འདི་ལུ་ ང་བཅས་ར་མི་སེར་ཚུ་གིས་འབད་རུང་ རྒེད་འོག་གི་འགོ་འཛིན་ཚུ་ བཙགས་འཐུ་འབད་བའི་སྐབས་ལུ་ ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་དབང་ལུ་ཐལ་ནི་དང་ དྲག་ཞན་ངོ་སྲུང་དང་ ཁ་དབང་ཁ་ཤུགས་ལུ་བལྟ་ནི་མིན་པར་ ཉམས་མྱོང་ཡོད་མི་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་གྱི་མི་ངོ་འཇོན་སྟངས་ཅན་དང་ གཤིས་རྒྱུད་གཙང་མ་ཡོད་མི་ཚུ་ བཙགས་འཐུ་འབད་འབད་ད་པ་ཅིན་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གི་ ཐུགས་འདོད་འགྲུབ་ཚུགས་ནི་དང་ ང་བཅས་ར་མི་སེར་ཚུ་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འགྱོ་སྟེ་ དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་ངང་ལུ་གནས་ཚུགས་ནི་ཨིན་མས་ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན་ལགས།།
ཏཱ་ར་ཡ་ན་ལས་སྡེ་གཞི་བཙུགས་ཀྱི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ཏེ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་༤པ་མཆོག་ལུ་བསྟོད་པའི་ རྫོང་ཁའི་འབྲི་རྩོམ་འགྲན་བསྡུར་འགོ་འདྲེན་འཐབ་པའི་སྐབས་ ང་གིས་ཨང་དང་པའི་གསོར་རས་ཐོབ་ཡོད་པའི་འབྲི་རྩོམ་འདི་ཨིན།།